Phân chia tài sản khi ly hôn

Chia tài sản khi ly hôn là vấn đề vô cùng phức tạp. Nó liên quan trực tiếp đến quyền lợi của vợ và chồng, ảnh hưởng trực tiếp đến việc nuôi dạy con cái cũng như công việc sự nghiệp của hai vợ chồng sau khi ly hôn. Có những cặp vợ chồng ly hôn vấn đề tài sản không có gì nhưng có những cặp vợ chồng có điều kiện thì tài sản sau khi ly hôn rất phức tạp, các bên không thể tự thỏa thuận và cần được Tòa án giải quyết theo quy định của pháp luật hiện hành.

Nguyên tắc phân chia tài sản khi ly hôn được quy định trong Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 có thể được tóm tắt như sau:

1. Tài sản riêng của vợ, chồng thuộc quyền sở hữu của người đó

Tài sản riêng của vợ, chồng gồm:

- Tài sản mà mỗi người có trước khi kết hôn;

- Tài sản được thừa kế riêng, được tặng cho riêng trong thời kỳ hôn nhân;

- Tài sản được chia riêng cho vợ, chồng theo quy định;

- Tài sản phục vụ nhu cầu thiết yếu của vợ, chồng và tài sản khác mà theo quy định của pháp luật thuộc sở hữu riêng của vợ, chồng.

Lưu ý: Nếu không có căn cứ để chứng minh tài sản mà vợ, chồng đang có tranh chấp là tài sản riêng của mỗi bên thì tài sản đó được coi là tài sản chung.

2. Tài sản chung của vợ chồng gồm:

- Tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân;

- Tài sản vợ chồng được tặng cho chung, thừa kế chung.

Các yếu tố ảnh hưởng đến việc phân chia tài sản khi ly hôn

      1. Hoàn cảnh của gia đình và của vợ, chồng

Là tình trạng về năng lực pháp luật, năng lực hành vi, sức khỏe, tài sản, khả năng lao động tạo ra thu nhập sau khi ly hôn của vợ, chồng cũng như của các thành viên khác trong gia đình mà vợ chồng có quyền, nghĩa vụ về nhân thân và tài sản theo quy định của Luật hôn nhân và gia đình. Bên gặp khó khăn hơn sau khi ly hôn được chia phần tài sản nhiều hơn so với bên kia hoặc được ưu tiên nhận loại tài sản để bảo đảm duy trì, ổn định cuộc sống của họ nhưng phải phù hợp với hoàn cảnh thực tế của gia đình và của vợ, chồng.

      2. Công sức đóng góp của vợ, chồng vào việc tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung

Như vậy, Tòa án khi xét xử phân chia đôi tài sản chung  cần phải xem xét vào công sức đóng góp của mỗi bên. Có nghĩa là phải xem xét tài sản chung của vợ chồng bao gồm những tài sản gì, nguồn gốc phát sinh tài sản,… Luật hôn nhân và gia đình 2014 đã khẳng định “Lao động của vợ, chồng trong gia đình được coi như lao động có thu nhập” nhằm bảo vệ bên yếu thế, người thường xuyên làm các công việc gia đình, nội trợ,… cũng được coi là những người lao động có thu nhập góp phần tạo lập nên khối tài sản chung. Khẳng định trên đã bảo vệ lợi ích của những người vợ ở nhà làm các công việc nội trợ chăm con và không có lương.

       3. Lợi ích chính đáng của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh và nghề nghiệp để các bên có điều kiện tiếp tục lao động tạo thu nhập

Việc chia tài sản chung của vợ chồng phải bảo đảm cho vợ, chồng đang hoạt động nghề nghiệp được tiếp tục hành nghề; cho vợ, chồng đang hoạt động sản xuất, kinh doanh được tiếp tục được sản xuất, kinh doanh để tạo thu nhập và phải thanh toán cho bên kia phần giá trị tài sản chênh lệch. Việc bảo vệ lợi ích chính đáng của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh và hoạt động nghề nghiệp không được ảnh hưởng đến điều kiện sống tối thiểu của vợ, chồng và con chưa thành niên, con đã thành niên nhưng mất năng lực hành vi dân sự.

Ví dụ: Vợ chồng có tài sản chung là một chiếc ô tô người chồng đang chạy xe taxi trị giá 400 triệu đồng và một cửa hàng tạp hóa người vợ đang kinh doanh trị giá 200 triệu đồng. Khi giải quyết ly hôn và chia tài sản chung, Tòa án phải xem xét giao cửa hàng tạp hóa cho người vợ, giao xe ô tô cho người chồng để họ tiếp tục kinh doanh, tạo thu nhập. Người chồng nhận được phần giá trị tài sản lớn hơn phải thanh toán cho người vợ phần giá trị là 100 triệu đồng.

       4. Lỗi của mỗi bên trong vi phạm quyền, nghĩa vụ của vợ chồng

Việc chia tài sản chung của vợ chồng cũng phụ thuộc vào lỗi của vợ hoặc chồng vi phạm quyền, nghĩa vụ về nhân thân, tài sản của vợ chồng dẫn đến ly hôn.

Luật hôn nhân và gia đình 2014 đã có điểm mới tích cực đó là xem xét đến yếu tố lỗi khi phân chia tài sản chung sau ly hôn. Lỗi ở đây những hành vi vi phạm quyền, nghĩa vụ của vợ chồng như: ngoại tình, bạo lực gia đình, bỏ bê chăm sóc gia đình, con cái,… dẫn đến tình trạng hôn nhân đổ vỡ. Ngoài ra, quy định pháp luật hiện hành còn xem xét đến việc “bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của vợ, con chưa thành niên hoặc con bị mất năng lực hành vi dân sự, không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình”. Việc bảo vệ này cũng phải dựa trên cơ sở của pháp luật, không tùy tiện.

Ví dụ: Trường hợp người chồng có hành vi bạo lực gia đình, không chung thủy hoặc phá tán tài sản thì khi giải quyết ly hôn Tòa án phải xem xét yếu tố lỗi của người chồng khi chia tài sản chung của vợ chồng để đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của vợ và con chưa thành niên.

Việc chia tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn còn phải “bảo vệ lợi ích chính đáng của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh và nghề nghiệp để các bên có điều kiện tiếp tục lao động có thu nhập”. Tùy theo tính chất nghề nghiệp chuyên môn của vợ chồng, khi chia tài sản của vợ chồng phải bảo đảm được giá trị, công dụng của tài sản, phù hợp với nghề nghiệp của họ nhằm phát huy tính năng của tài sản trong sản xuất kinh doanh. Cần tránh việc sau khi ly hôn vợ chồng làm mất đi công dụng và giá trị của tài sản. Ví dụ: phá hỏng máy móc, tháo dỡ nhà cửa...

3. Tài sản chung của vợ chồng được chia bằng hiện vật, nếu không chia được bằng hiện vật thì chia theo giá trị; bên nào nhận phần tài sản bằng hiện vật có giá trị lớn hơn phần mình được hưởng thì phải thanh toán cho bên kia phần chênh lệch

Ví dụ, Khi chia tài sản chung sau khi ly hôn là nhà ở, xét thấy cả vợ chồng đều có nhu cầu cấp bách về nhà ở, người vợ lại được giao nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con chưa thành niên... thì có thể chia ngôi nhà cho người vợ sở hữu, người chồng sẽ được chia những tài sản khác hoặc nhận được phần tiền chênh lệch do người vợ thanh toán.

Thông tin liên hệ

Công ty UPLAW với đội ngủ Luật sư có chuyên môn và kinh nghiệm trong giải quyết tranh chấp khi ly hôn sẽ tư vấn hoặc trực tiêp cùng đương sự tham gia giải quyết tranh chấp ly hôn và bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp đương sự tại Tòa án.

Địa chỉ : NCV - số 61 Trần Quang Diệu, Đống Đa, Hà Nội                       Hotline : 0985488333 (LS. Hoàng Việt Hùng)

Email: uplaw.info@gmail.com             website: http://uplaw.vn

Lưu ý : Chúng tôi cho rằng, trong cuộc sống hôn nhân - mỗi một gia đình đều có những hoàn cảnh và uẩn khúc khác nhau. Hành động ly hôn luôn là giải pháp cuối cùng trong đời sống vợ chồng khi các giải pháp khác không còn tác dụng. Nhà nước luôn khuyến khích việc hòa giải đoàn tụ tại cơ sở. Vì vậy, bạn hãy gặp gỡ Luật sư hoặc những người am hiểu và có kiến thức trong lĩnh vực này để được tư vấn, hỗ trợ các vấn đề pháp lý cần thiết trước khi đưa ra quyết định cuối cùng đồng thời giúp bạn tiến hành các thủ tục cần thiết một cách chính xác và ngắn gọn nhất.

Trân trọng!

---------------------------------------------------